‘Weg is nie ’n plek nie’: Die stem agter die storie
Gewilde liefdesromanskrywer, Santie van der Merwe, se boeke raak lesers met hul fyn waarneming van die alledaagse en die buitengewone. In ’n gesprek met hierdie uitsonderlike skrywer deel sy hoe verlies haar stem gevorm het, hoe haar stories ontstaan en waarom sy steeds in die krag van ’n oop deur glo – al weet ’n mens nie altyd waarheen dit lei nie.
Aan die begin van haar skrywersloopbaan het Santie soms selfs twee boeke per jaar uitgegee. Sedert haar vorige publikasie in 2022 het daar egter ’n stilte ingetree – ’n stilte wat nie uit kreatiewe droogte spruit nie, maar uit ’n diep persoonlike verlies.
“Rou en droefenis bloei deur alle aspekte van ’n mens se lewe,” vertel sy. “Dit kon nie anders as om inslag by my skryfwerk te vind nie. Ek moes daarteen waak om nie my intense emosies op my lesers af te dwing nie, maar dit het my ’n unieke perspektief op verlies en die omvang daarvan gegee.”
Wanneer dit by lees en skryf kom, is Santie se hart by die menslike storie. Sy lees wyd, maar waardeer veral verhale oor gewone mense en hul uitdagings. Historiese romans het ook altyd ’n plek in haar hart gehad. Vroeër het sy af en toe ’n suiwer liefdesverhaal geniet, maar deesdae verkies sy iets met meer diepte.
Sy glo dat geen skrywer heeltemal los staan van hul eie lewe nie. Elemente van haar wêreld buite die studeerkamer vind beslis hul pad na haar stories.
“Ek het egter nog nooit iets geskryf wat deur ’n spesifieke persoon of gebeure geïnspireer was nie. My eie idee kom altyd eerste, en elke karakter verskyn met hulle eie pakkie menswees. Wanneer ek navorsing doen en ek raadpleeg iemand wat toepaslike kennis en ervaring het, is dit bloot om my storie te rugsteun en geloofwaardigheid te behou, en die persoon of persone weet dit ook en is tevrede daarmee.”
Die besluit om voltyds te begin skryf het nie uit ’n enkele oomblik ontstaan nie, maar eerder uit ’n lewensfase wat nuwe ruimte geskep het.
“Ek het nog my lewe lank geskryf – net nie baie effektief nie. Hier begin en daar gelos, en nooit gedink ek kan werklikwaar ’n hele boek skryf nie. Ek het wel ’n paar kortverhale geskryf wat gepubliseer is. Hier in my vroeë veertigs, toe my jongste kind uit die skool is, het ek besluit ek moet iéts doen, anders gaan my leë nes my onderkry.
“Daar was tog niks om te verloor nie,” sê sy. “Ek moes net waag.”
Haar nuutste roman, Weg is nie ’n plek nie, het ontstaan uit ’n karakter wat haar eenvoudig nie wou los nie. Natasja, wat ’n klein rol in Uit die donker gespeel het, het haar eie storie geëis.
Ná ’n tragedie het die karakter nie geweet waarheen sy gaan nie, “net dat sy moet weg. Maar weg is nie ’n plek nie, en die langpad het haar tot voor George se deur gebring. George het oopgemaak, en daar was my hele storie.”
Uiteindelik hoop Santie dat lesers hoop uit die boek sal put.
“Ek hoop dat hulle sal sien dat, al weet hulle nie meer watter kant toe nie, sal daar iewers ’n deur vir hulle oopgaan. Dat ons almal uitmekaar mág val, maar dat dit moontlik is om stukke op te tel en as ’n veranderde mens weer ’n begin te maak.”
Santie van der Merwe se pad as skrywer is een van groei, rou, en herontdekking. Haar stories herinner ons daaraan dat elke mens se reis uniek is, en dat daar altyd ruimte is vir hoop – selfs wanneer die pad onseker is.
Hierdie roman word uitgegee deur Human & Rousseau en is teen R290 beskikbaar by Exclusive Books, Grafitti Boeke, Reader’s Warehouse, Bargain Books, PNA, CUM Books, Wordsworth Books en The Book Lounge.